Stenen Brug Písek

De Stenen Brug in Písek werd gebouwd als onderdeel van de Gouden Route in opdracht van Ottokar II, door de koninklijke steenhouwerswerkplaats Písek-Zvíkov. De brug is een nationaal cultureel monument en een juweel van de stad. De bouw begon ongetwijfeld in de tweede helft van de 13e eeuw, hoewel de eerste schriftelijke vermelding van de brug uit 1348, tijdens het bewind van Karel IV, dateert.

Historische betekenis

In de middeleeuwen waren grote stenen bruggen zeldzaam vanwege de technische uitdagingen en hoge kosten. De bouw van de Stenen Brug in Písek begon waarschijnlijk in de tweede helft van de 13e eeuw, onder het bewind van Ottokar II (1253–1278). Dit wordt bevestigd door steenhouwersmerken die identiek zijn aan die op andere bouwwerken in Písek. De brug werd, samen met andere belangrijke gebouwen zoals het kasteel, de hoofdkerk, het Dominicanenklooster en het burgemeesterhuis, gebouwd door de koninklijke steenhouwerswerkplaats Písek-Zvíkov.

In 1348, tijdens het bewind van Karel IV, werd de brug voor het eerst schriftelijk vermeld. Destijds vormde ze een cruciale verbinding op de Gouden Route, die de Tsjechische landen met Beieren en Opper-Oostenrijk verbond. In de 16e eeuw staken wekelijks 1.600 lastdieren de brug over, met handelswaren zoals zout, luxe stoffen, zuidvruchten, wijn en specerijen richting Bohemen en granen, mout, honing, reuzel en vis richting Beieren.

Architectuur en structuur

De brug overspant de rivier onder een lichte hoek. De halfronde bogen rusten op wigvormige pijlers met scherpe uitsteeksels die tegen de stroomrichting in zijn geplaatst. Aan beide uiteinden van de brug stonden verdedigingstorens. In februari 1767 veroorzaakte een overstroming de instorting van de linkeroevertoren en beschadigde twee bogen, die werden vervangen door één segmentboog. Vanwege structurele zwakte werd de rechteroevertoren in 1821 afgebroken.

Voor de bouw werden granieten blokken uit het Vltava-gebied gebruikt. De brug is 109,75 m lang, 6,25 m breed en rijst 6 m boven het waterpeil uit. Er zijn vijf ijsbrekers om de brug te beschermen tegen drijvend ijs en bomen.

Beeldhouwwerken en decoratie

In de 18e eeuw werd de brugleuning versierd met barokke beelden, waaronder de Calvariegroep, Sint-Antonius van Padua, Sint-Jan Nepomuk en de Madonna met Kind en Sint-Anna. De Calvariegroep is waarschijnlijk een werk van de beeldhouwer Jan Hammer uit Čimelice, terwijl de makers van de andere beelden onbekend blijven.

Het beeld van Sint-Antonius van Padua werd in 1770 geschonken door Jan Filip Běšín van Běšiny, een voormalige gouverneur van de regio Prácheň (zijn wapen is op de sokkel te zien). In 1998 werden alle originele beelden vervangen door replica’s; de originele sculpturen worden nu tentoongesteld in het Prácheň Museum in Písek.

Heden

Vandaag de dag is de Stenen Brug een nationaal cultureel monument en een symbool van de stad Písek.