Český Krumlov oczami Karla Čapka

Zadziwiające jest jak bardzo miasto nadal przypomina barwny opis Karla Čapka, który ukazał się w jego zbiorze esejów „Obrazki z ojczyzny”. Przejdź się jego śladami. Gdzie by się zatrzymał, by podziwiać widok? Gdzie napiłby się kawy? Zobacz Krumlov jego oczami. Trasa ma 4,5 km, jest łatwa i dostępna zarówno dla dorosłych, jak i dzieci.

Karel Čapek: Wzdłuż Wełtawy – Český Krumlov

"Nie wiem ile razy Wełtawa się tutaj kręci, zanim przepłynie przez miasto. Jeśli będziesz próbował iść prosto, przekroczysz ją około pięć razy, i za każdym razem zdziwisz się jak złocisto-brązowa i pośpieszna jest jej woda. Nie wiem, ilu mieszkańców liczy Krumlov, ale wiem, że są tu trzydzieści cztery gospody, trzy kościoły, jeden zamek – ale wielki – dwie bramy i ogromna liczba zabytków. W rzeczywistości całe miasto jest jednym wielkim pomnikiem historii, przypominającym Sienę, Stirling i inne słynne miejsca.

Są tu stare fasady, wykusze, lukarny, arkady, łuki, galerie, blanki, sgraffito, freski, schody w górę i w dół, balustrady, fontanny, kolumny, słupy, zaułki, belki, krużganki, brukowane uliczki, wijące się alejki, szopki bożonarodzeniowe, wysokie dachy, gotycki kościół, zakonników – i wszędzie czerwone róże Rožmberków. Gdziekolwiek spojrzysz, widzisz urok, dawną świetność i historię.

Ale na dawnych przedmieściach są tylko małe domki, dachy można dosięgnąć ręką, w oknach kwitną pelargonie, a nad drzwiami wiszą szyldy. Tutaj stare rzemiosła nadal istnieją, jakby był XV wiek.

Ponad wszystkim góruje zamek, a przede wszystkim jego wieża – jedna z najbardziej „wieżowych wież”, jakie kiedykolwiek widziałem. Powiedziałbym, że wieże to czeska specjalność, bo nigdzie indziej nie mają takich dziwnych kopuł, pękatych cebulastych hełmów, złoconych kul, latarni, przyklejonych wieżyczek, galerii i ostrych szczytów. Każde stare czeskie miasto ma swoją wyjątkową wieżę, dzięki której można rozpoznać: to jest Hradec, to jest Brno, to są Budziejowice – a to jest Český Krumlov.

Zamek jest pokryty freskami wewnątrz i na zewnątrz, ale najlepszą częścią jest barokowy teatr książęcy, w którym wciąż wiszą stare dekoracje sceniczne. Można by się spodziewać, że pośród nich błąka się opera włoska z XVIII wieku, ale nie – ponieważ ze względów bezpieczeństwa przedstawienia są tu zakazane.

Jest tu również letni pałacyk Bellarie, z jego ozdobnymi schodami na fasadzie, a także wiele innych barokowych cudów. Za trzy korony jest tu aż nadto do zobaczenia."

(Tekst ten ukazał się w zbiorze „Obrazki z ojczyzny” w 1953 roku, piętnaście lat po śmierci autora.)